راه اندازی شرکت پخش فرآورده های گوشتی و لبنی
مشاوره تخصصی در زمینه راه اندازی شرکت پخش مویرگی
تکنیک های افزایش فروش مویرگی
توسعه ی کانال های فروش و مسیر بندی مویرگی
دکتر علی خویه
سیستم پخش مویرگی
در نگاه اصولی، توزیع مویرگی ترجمه شده توزیع انبوه و گسترده است. توزیع مویرگی رساندن محصولات تا آخرین فروشنده است. مویرگ ها، رگ های کوچکی هستند که وظیفه رساندن خون به سلولهای بدن را به عهده دارند و با این استعاره، نظام توزیع مویرگی شکل گرفته است
پخش و فروش مویرگی کانالی است که از طریق آن با حذف واسطه های اول (معمولا عمده فروشان،) کالا مستقیما به خرده فروشان و حتی مشتریان نهایی فروخته میگردد و بر مبنای دو عامل اصلی "فروش شخصی" و "توزیع" عمل مینماید
روشهای توزیع مویرگی
دو روش عمده پخش مویرگی به صورت زیر است:
روش ثبت سفارش (فروش سرد): این روش مناسب شرکتهایی است که پیش از ارسال کالا توافقات لازم را با خریدار انجام داده و مقدار کالای فروختهشده و رقم آن را مشخص و ثبت سفارش مینمایند. این روش از ثبت سفارش مشتری در سیستم یا ثبت سفارش آنلاین آغاز میشود و در نهایت با تسویه فاکتور مشتری و گزارشهای مربوط به این روش به پایان میرسد.
روش مبتنی بر بازاریابی لحظهای محصولات توسط رانندگان (فروش گرم): این روش مناسب شرکتهایی است که در زمان تحویل کالا مقدار قطعی فروش را مشخص میکنند. در این سیستم به هر یک از عوامل پخش در هر مسیر، مقداری از کالا که به صورت تقریبی برآورد شده است داده میشود، سپس مسیر پخش هر یک از عوامل مشخص شده و عامل فروش، در همان محل فروش توافق لازم را صورت داده و کالای مورد نیاز خریدار را تحویل میدهد.
رشد توزیع مویرگی در محصولات مختلف برای بسیاری از سازمانهای فروش بنا به دلایلی مانند افزایش تعداد تولیدکنندگان و واردکنندگان، رقابتی شدن بازار و عدم وجود شناخت نسبت به تولیدکنندگان جدید، استفاده از کانال فروش مویرگی تبدیل به یک ضرورت شده است. منتها همان طور که گفته شد، سیستم توزیع، قلب شرکت است و تصمیم گیری در مورد استراتژی توزیع، یکی از مهمترین مسائل مدیران است.
پیشتر گفته شد که سیستم مویرگی یا همان توزیع انبوه بیشتر برای محصولاتی است که هر روز مورد استفاده مردم قرار میگیرد. مهمترین و معمولترین محصولاتی که از طریق بازاریابی مویرگی توزیع میشود، مواد غذایی است. تقریبا در مورد همه محصولات غذایی از آدامس و شکلات گرفته تا محصولات گوشتی و پروتئینی، پخش و فروش مویرگی به اصلیترین شیوه فروش تبدیل شده است به طوری که سازمانهای فروش تازه تاسیس، بر فروش مویرگی به عنوان کانال فروش اصلی تاکید دارند.
در سالهای اخیر، فروش محصولات فرهنگی و نرم افزارهای کامپیوتری به شدت مورد توجه سازمانهای پخش و فروش مویرگی قرار گرفته است. همچنین در این سالها به تعداد سازمانهای پخش و فروش مویرگی در حوزه لوازم خانگی افزوده شده است. استفاده از کانال فروش مویرگی در مورد فروش لوازم خانگی برقی در تهران و شهرهای اصلی در حال افزایش است. اما در شهرستانها همچنان کانالهای فروش سنتی معمولتر است.
کانال فروش مویرگی در مورد فروش کتاب، اگرچه از رواج بالایی برخوردار است، اما اکثر سازمانهای فروش، از نتیجه آن ابراز ناخرسندی کرده اند. شاید دلیل آن، تعداد کم مشتریان (مغازه ها) به ویژه در شهرستانها باشد. در مورد لوازم التحریر و کاغذ، کانال فروش مویرگی سابقه طولانی ندارد، اما با توجه به نتایج مثبت آن از رشد بالایی برخوردار است. حوزه صنایعدستی از جمله زمینه هایی است که هنوز شاهد ظهور سازمانهای فروش حرفهای در آن نیستیم. اگرچه کانالهای فروش سنتی، هنوز به عنوان روشهای اصلی فروش در مورد پوشاک و البسه مطرح هستند، لیکن، با توجه به افزایش تعداد تولیدکنندگان و واردکنندگان، رقابت در این حوزه به شدت افزایشیافته و بسیاری از تولیدکنندگان را بر آن داشته که از کانالهای فروش جدید مانند کانال مویرگی، به منظور فروش محصولات خود استفاده نمایند
استراتژی های بازاریابی و توزیع
کانالهای توزیع شامل عمدهفروشان، وب سایتهای تجارت الکترونیک، فروشگاه ها، مشاوران و نیروهای فروش مستقیمی هستند که از طریق تلفن، حضوری و یا هر دو، فروشندگان، شبکه های خرید خانگی و خردهفروشان به کار فروش میپردازند. کانال توزیع یا کانالهای انتخابشده میتواند آنچه که بقیه استراتژی های بازاریابی خواهند بود را دیکته و القا کند، به طوری که میتوانند به طور مستقیم روی خریدار تاثیر بگذارند. پس از آن تبلیغات و دیگر روشهای بازاریابی در مورد جمعیت خریدار تجدید نظر میشود. کسب و کارهای کوچک با منابع و حمایتهای مالی محدود باید با دقت به تجزیه تحلیل بازار بپردازد تا کانال توزیعی که برای مشتریانش بهترین است را تعیین کند .
با این وجود، بهترین تبلیغ یا بازاریابی باعث فروش نمیشود اگر که در محل اشتباه به فروش گذاشته شود. برای مثال یک شرکت که چوب اسکی تولید میکند و گل سر سبد محصولات خود را در یک منطقه گرم برای فروش میگذارد، احتمالا هیچ فروشی نکند چرا که در آنجا تقاضایی وجود ندارد. کانال توزیع باید با خریدارانش هماهنگ شود. هنگامی که کسبوکار تعیین میکند که خریدارانش در کجا وجود دارند، باید مطمئن باشند که کانالهای توزیع آنها مستقیما در آنجا جریان دارد. بنابراین یک شرکت کوچک ساخت چوب اسکی احتمالا یک فروشگاه خرده فروشی در نزدیکی پیست اسکی افتتاح خواهد کرد و با وجود فروشگاه در وسط شهر و دور از مکان تفریحی مخالف است. ممکن است برای شرکتهای کوچک ممکن نباشد که تمام کانالهای توزیعشان را در دسترس قرار بدهند، از یک خردهفروش به یک فروشگاه یا فروشهای مستقیم، چرا که قادر به پرداخت آن همه هزینه نیستند.
شرکتهای کوچک باید بهترین کانال توزیعی که قادر به باز نگهداشتن آنها دارند را انتخاب کنند
بنابراین باید استراتژی توزیع توجه به راس اصلی بازار و شرایط توزیع داشته باشد تا برای شرکت به طور موفقیتآمیزی عمل کرده و فروش را افزایش دهد.
بسیاری از شرکتها در ورود به بازار جدید باید به سرعت یاد بگیرند که تعیین بهترین کانال فروش بسیار سختتر از فکر اولیه است. پیدا کردن شرکای توزیع خوب و مدیریت آنها به طور موفقیتآمیز، کلیدی برای تحویل توزیع موفق است که در فروش و افزایش موفقیت محلی شرکت نتیجه میشود
مدیریت توزیع
در بسیاری از موارد به طور اشتباه کلمه توزیع و فروش بجای یکدیگر بکار برده میشوند. از آنجایی که معمولا این دو فعالیت بصورت همزمان انجام میگیرند، با یکدیگر وجه تشابه زیادی دارند. دریافت سفارش یعنی فعالیت فروش و رساندن کالای سفارش شده در مفهوم توزیع جای میگیرد. در بحثهای فروش، هدف یافتن روشها و تکنیک های افزایش فروش و در بحث توزیع، هدف یافتن روشهای کاهش هزینه نقل و انتقال و تحویل به موقع کالا مطرح میشود
در واقع فروش بهانه توزیع و توزیع نتیجه فروش است. در سازمانها از اصطلاح " کانالهای فروش و توزیع" استفاده میشود که نشان دهنده نقش مکمل توزیع با فروش بوده و روشهای توزیع غالبا به روشهای فروش بستگی دارد
مدیریت توزیع و فروش محصولات، مجموعه گستردهای از تمام تدابیر، روشها و ابزارهایی است که شرکتها و سازمانهای فروش به منظور عرضه محصولات و خدمات خود از آنها استفاده میکنند. این کانالها ممکن است کوتاه و مستقیم (مانند فروش مستقیم کالا از طریق اینترنت) و یا دارای تعدادی واسطه (مانند خرده فروشان و عمدهفروشان) باشند. ماهیت این واسطه ها نیز بسته به نوع کانال فروش متفاوت است. فروش محصولات از طریق این کانالها، هزینه های بسیاری را بر سازمان تحمیل میکند درحالیکه ممکن است استفاده از کانالهای دیگر، هزینه های چندانی به همراه نداشته باشد. همچنین استفاده از برخی از این کانالها، میزان فروش را در مقایسه با دیگر کانالها به میزان بیشتری افزایش میدهد. سازمانها همواره باید کانالهای فروش و توزیع مناسبی را با توجه به شرایط و امکانات سازمان خود بیابند و با استفاده از آنها نسبت به فروش محصولات خود اقدام نمایند.
گاهی میان این کانالها ناسازگاری و تعارض وجود دارد و امکان استفاده از آنها بطور همزمان امکانپذیر نیست.
همچنین استفاده برخی از کانالها اگرچه میزان فروش را به حد چشمگیری افزایش خواهد داد اما به دلیل تحمیل هزینه های زیاد، ممکن است در صورت آماده نبودن سازمان از لحاظ قدرت نقدینگی، باعث زیان و ورشکستگی سازمان شود
مدیریت در زمینه انتخاب کانال توزیع با مشکلترین مرحله تصمیمگیری روبرو میشود. زیرا کانالهای منتخب میتوانند بر سایر تصمیمات مربوط به بازاریابی اثر بگذارند. دلیل دیگر که این است که شرکت پس از اتخاذ تصمیم باید برای مدت طولانی به آن پایبند و متعهد بماند.
عبارت "کانال توزیع" را میتوان با عبارت "کانال بازاریابی" جایگزین کرد. " کانال بازاریابی" عبارت پیچیدهتری است که در امریکا از سال 1970مورد استفاده قرار گرفت، زیرا واسطه ها نه تنها کسانی که در جریان فیزیکی محصول از شرکت تولیدکننده به کاربر نهایی هستند، بلکه آنها نقش مهمی در انتقال مالکیت محصول و همچنین سایر نهادهای واسطهای دارند و در توزیع ارزش و مقدار از تولید به مصرف حضور دارند
همان طور که اشاره شد کانالهای توزیع اغلب به کمک دیگران نیاز دارند تا بازاریاب به بازار هدف خود برسد.
اما چرا واقعا یک شرکت به دیگران نیاز دارد تا محصول خود را توزیع کند؟ ممکن است به نظر برسد که شرکت باید کانالهای توزیع محصولات خودش را اجرا کند (انجام تمامی جنبه های توزیع،) اما عوامل بسیاری وجود دارد که شرکت را از این کار بازمیدارد
توزیعمویرگی یا سیستم توزیع فشرده و انبوه، امروزه به عنوان روشی موفق در توزیع محصولات شناخته شده است. به طور کلی یکی از عناصر آمیخته بازاریابی که نقش تعیینکنندهای در موفقیت تولیدکنندگان در بازارهای صنعتی دارد، سیستم توزیع است. همچنین با توجه به جهانیشدن و رقابتیتر شدن صنایع، نیاز به سیستم توزیع یکپارچه و هماهنگ بیش از گذشته احساس میشود. امروزه توجه تولیدکنندگان به متغیرهای تاثیرگذار روی ساختار کانال توزیع جلب شده و متناسب با آن به اصلاح، روزآمد کردن و طراحی جدید سیستم توزیع شرکت خود میپردازند.
شرکتهای پخش مویرگی نقش اساسی در توزیع کالا در سراسر کشور را بر عهده دارند. با توجه به موفقیت چشمگیر پخش مویرگی در توزیع کالا به ویژه در بخش مواد غذایی و دارو، به بررسی علمیتر به منظور تصمیم گیری برای انتخاب چنین سیستم توزیعی احساس میشود
شرکتها مجبور هستند که در مورد تعداد واسطه ها تصمیم بگیرند. برخی از مهمترین انواع توزیع در بازارهای بین المللی عبارت هستند از : توزیع فشرده و انبوه، توزیع انتخابی و گزینشی، توزیع انحصاری توزیع انبوه و گسترده یک استراتژی بازاریابی است که در آن شرکت از طریق رسانههای زیادی که امکانش وجود دارد، میفروشد به طوری که مصرف کنندگان تقریبا هر جایی که بروند با محصول روبرو میشوند مثل سوپرمارکتها، داروخانه ها، پمپ بنزینها و مانند آن. نوشیدنیها به طور کلی از طریق سیستم فشرده در همه جا موجود هستند
توزیع انحصاری وضعیتی است که در آن عرضهکنندگان و توزیعکنندگان وارد یک توافق انحصاری میشوند که تنها اجازه میدهد توزیعکننده محصول خاصی را بفروشد
توزیع انتخابی و گزینشی در واقع به نوعی توزیعی بین توزیع انحصاری و انبوه است که در آن تنها چند خرده فروش یک منطقه جغرافیایی خاص را پوشش میدهند. و در آن تناسب بالاتری در طراحی و کالاهایی با ویژگیهای لوکس در نظر گرفته شده است
اینگونه دسته بندی توزیع در واقع سطح در دسترس بودن برای محصول خاصی توسط فروشنده را نشان میدهد.
سطح انتخاب شدت به عواملی همچون ظرفیت تولید، اندازه بازار هدف، سیاستهای قیمت گذاری و ارتقاء و مقدار خدمات محصول مورد نیاز توسط کاربر نهایی بستگی دارد